Topologiczna materia kwantowa
Strona
Abstrakt
Omawiam historie i okolicznosci trzech wymienionych w tytule przyznania tej Nagrody Nobla odkryc: topologicznego wzoru „TKNN” dotyczacego całkowitego efektu Halla podanego przez Davida houlessa i jego współpracowników, izolatora Cherna, czyli anomalnego kwantowego efektu Halla oraz role jaka odegrał on w pózniejszym odkryciu topologicznych izolatorów niezmienniczych wzgledem operacji odwrócenia czasu i wreszcie nieoczekiwanego odkrycia topologicznego stanu typu cieczy spinowej kwantowego łancucha antyferromagnetycznego utworzonego ze spinów S = 1, który stanowił pierwszy przykład topologicznej kwantowej materii. Powiem tez, jak te pierwsze odkrycia doprowadziły do powstania niezwykle interesujacej i obecnie wyjatkowo aktywnie rozwijanej dziedziny, jaka jest fizyka „topologicznej materii”.
Abstract
I will describe the history and background of three discoveries cited in this Nobel Prize. The “TKNN” topological formula for the integer quantum Hall effect found by David Thouless and collaborators, the Chern Insulator or quantum anomalous Hall effect, and its role in the later discovery of time-reversal-invariant topological insulators, and the unexpected topological spin-liquid state of the spin S=1 quantum antiferromagnetic chain, which provided an initial example of topological quantum matter. I will summarize how these early beginnings have led to the exciting, and currently extremely active, field of “topological matter.”
