Czy fizyka jest nauką o materii?

Często mówi się, ze fizyka jest nauka o materii. Ale jezeli zgodzić się, ze terminy fizyczne to takie terminy, które odnoszą się do czegoś, co da się zmierzyć, to termin „materia” nie jest terminem fizycznym (nie ma jednostek materii). Chociaż prawdą jest, ze fizycy często posługują się terminem „materia”, podobnie jak wielu innymi terminami zaczerpniętymi z języka potocznego. Jednakże pojęcie materii ma także genezę filozoficzną, obrosło ono wieloma odniesieniami do filozofii. Prześledzenie tej genezy i tych odniesień jest wielce pouczające. Termin fizyczny najbliższy terminowi „materii” to „masa” (istnieją jednostki masy). Termin ten ma wspólny z pojęciem materii rodowód filozoficzny. Ważniejsze jednak od językowych subtelności jest pytanie: o czym właściwie – jeżeli nie o materii – mówi fizyka? „Byłoby cudem, niemal na skalę kosmiczną, gdyby teorie dokonywały tak wiele i tak dokładnych empirycznych predykcji jak, powiedzmy, ogólna teoria względności lub fotonowa teoria światła i gdyby to, co one mówią na temat fundamentalnej struktury świata, było nieprawdziwe lub ‘istotnie’ czy ‘zasadniczo’ nieprawdziwe” (John Worrall). W jakim sensie „prawdziwe” lub „nieprawdziwe”? Odpowiedz na to pytanie wyłania się z dokładnej analizy teorii fizycznych.